Topos szachów jest wykorzystywany w literaturze pięknej od niepamiętnych czasów. Nie ma chyba takiej drugiej gry, w której logika i matematyka tworzą spójną całość, i w której są one niezbędnymi elementami do pokonania przeciwnika. W
Ósemce motyw ten odgrywa przewodnią rolę – wszystko toczy się wokół szachów, można nawet rzec, że „życie to wielka partia szachowa”.
O autorce wiem niewiele, oprócz informacji widniejących na witrynie internetowej pisarki, trudno cokolwiek znaleźć. Przytoczę krótki życiorys Katherine Neville zamieszczony na tylnej okładce książki: „Katherine Neville była wiceprezesem Bank of America, pracowała też dla IBM, OPEC. Jej książki zostały przełożone na ponad 30 języków. Nakładem REBISU ukazały się jeszcze dwie powieści tej autorki:
Magiczny krąg oraz
Gra – kontynuacja bestsellerowej
Ósemki.”
Akcja powieści rozgrywa się w dwóch, całkiem odmiennych od siebie epokach. Pierwszą płaszczyzną są lata 1790-1798. Tutaj fabuła
Ósemki przenosi nas m.in. do Francji, Rosji czy Egiptu. W drugiej części są to lata 1972-1973. Może nie są one tak interesujące jak XVIII wiek, ale to w tych czasach autorka umieściła właściwą fabułę. W przypadku współczesności, akcja rozgrywa się na terenie Stanów Zjednoczonych oraz w przeważającej mierze w Algierii.
Jak wspomniałem na wstępie lejtmotywem
Ósemki są szachy. Konkretnie jeden komplet – szachy Karola Wielkiego. Według legend osoba, która zdoła rozwikłać zagadkę zapisaną na figurach i planszy, zdobędzie klucz do władania nad światem. Jest tylko jeden mały problem – komplet ostatni raz posiadał wyżej wymieniony król, a ci, którzy znają historię wiedzą, że było to bardzo dawno temu. Podczas rewolucji francuskiej następuje sekularyzacja dóbr kościelnych, a bezpieczne dotąd miejsce ukrycia szachów – opactwo Montglane – zaczyna być w centrum uwagi wielu wielkich ówczesnego świata. Rozpoczyna się gra – „śmiertelna rozgrywka nad światem”.
Autorka stworzyła wielobarwną mozaikę postaci. Fakt ten wynika z umieszczenia historii w dwóch różnych czasach. W pierwszym okresie , czyli Wielkiej Rewolucji Francuskiej, Katherine Neville przedstawia dziesiątki osób. Głównymi bohaterami tej części historii są biskup Talleyrand oraz dwie młode zakonnice z opactwa Montglane. To na drodze tej trójki stają przeróżne charakterystyczne osoby tamtego wieku. Z tych ważniejszych trzeba wymienić Napoleona (pojawia się w
Ósemce kilkakrotnie – autorka w specyficzny sposób przedstawiła jego osobowość), Katarzynę II – carycę Wszechrosji, czy Maksymiliana Robespierre – jedną z ciekawszych postaci rewolucji. Ponadto pisarka poprzez usta swoich bohaterów przekazuje wiele idei związanych z takimi francuskimi myślicielami jak: Diderot, Rousseau, Wolter czy Monteskiusz.
W świecie współczesnym nie widać może takiej różnorodności, gdyż prawie wszystkie postacie związane są z szachami lub główną bohaterką. Nie przytoczę tu wielu imion, bo nie wiem, czy osoby je noszące istnieją w rzeczywistości. Zwróciłem uwagę tylko na jedną (która żyje po dziś dzień) tj. na pułkownika Kaddafiego. Zainteresowała mnie sama kreacja tej postaci – autorka w genialny sposób ukazała w kilku krótkich zdaniach jego ekstrawagancję oraz zapał religijny.
Katherine Neville w specyficzny sposób zbudowała tekst. Każdy rozdział nosi tytuł związany z szachami i uzupełniony jest o cytat wyjaśniający dane pojęcie, np. „Wariant alternatywny”, a niżej „Trzeba się zawsze ustawić w takiej pozycji, by można było wybierać między dwiema możliwościami.” – Talleyrand. Ponadto, aby uatrakcyjnić
Ósemkę, autorka często wprowadza czytelnika w opowieść danej osoby (np. „Opowieść adwokata”, „Opowieść mistrza szachowego” itp.). Jest to interesujący zabieg, ponieważ pozwala na chwilę odetchnąć od głównej akcji, toczącej się w niebywale szybkim tempie.
Wydanie REBISU z pewnością usatysfakcjonuje praktycznie każdego – twarda oprawa, duży format, piękny skoczek na okładce, brak potknięć korektorskich. Można to podsumować jednym neologizmem – super! Jedynie cena może ostudzić zapał wielu czytelników, ale uważam, że za dobrą literaturę warto zapłacić więcej niż za marną.
Reasumując, na plus autorce trzeba zaliczyć: stworzenie wielu zróżnicowanych postaci, umieszczenie fabuły w ciekawym okresie, tj. rewolucji francuskiej, zmienne przeplatanie się historii, wstawienie interesujących cytatów przed rozdziałami, używanie fachowych pojęć związanych z szachami (wynikających widocznie z zainteresowań autorki) oraz ze sprawami związanymi z IBM czy OPEC (praca autorki dla tych firm).
Ósemka jest książką napisaną z rozmachem. Autorka utrzymuje czytelnika do końca w pewnej niewiedzy, dopiero dobitne zakończenie wyjaśnia wszystko. Akcja rozgrywa się w niezwykle szybkim tempie. Fabuła ma w sobie coś takiego, co nie pozwala oderwać oczu od tekstu. Książka warta polecenia osobom, które chcą przenieść się na pewien czas w świat odmienny od codzienności i zagłębić w tajemnicę władzy nad światem.
Wydawnictwo: REBIS
Rok wydania: 2009
Oprawa: Twarda z obwolutą
Format: 14.0x22.4cm
Język: polski
Ilość stron: 680
ISBN: 9788375104530
Tytuł oryginału: The Eight
Tłumacz: Rudolf Krzysztof Filip
Seria: Thriller
Książkę do recenzji dostarczyło Wydawnictwo Rebis
Któreś z pól jest puste!
madda99 zarejestrował się! Witamy!
_bosy skomentował 
Blood 2: The Chosen - recenzja