Adolf Hitler jest niestety chyba jedną z najbardziej rozpoznawalnych postaci historycznych. Ten niespełniony malarz (nie został przyjęty na Akademię Sztuk Pięknych) stał się sprawcą śmierci milionów ludzi i rozpętał jedną z najstraszniejszych wojen w historii ludzkości. Z reguły jednak najwięcej wiadomo jest o życiu Führera już po jego dojściu do władzy. Mało kto natomiast zadaje sobie pytanie, co było wcześniej? Co ukształtowało Hitlera i jego światopogląd, co uczyniło z niego masowego mordercę i socjopatę?

W literaturze fachowej dominuje przekonanie, że jednym z naczelnych czynników, które stworzyły Hitlera takiego, jakiego znamy, były jego doświadczenia z frontu pierwszej wojny światowej. Według badaczy to właśnie trauma związana z przebywaniem pod stałym ostrzałem nieprzyjaciela, w nieludzkich warunkach okopów, wpłynęła na dalsze losy przywódcy Trzeciej Rzeszy. W takim wypadku należałoby jednak zastanowić się nad jednym: skoro na frontach Wielkiej Wojny walczyły tak olbrzymie masy ludzkie, czemu akurat Hitler odniósł sukces? Musiało być wielu innych żołnierzy, bardziej kompetentnych, lepiej wykształconych i bardziej doświadczonych, a jednak to właśnie gefrajter Adolf zyskał tu najbardziej.

Taka właśnie wątpliwość pojawiła się w umyśle Thomasa Webera, autora książki Pierwsza wojna Hitlera. W pozycji tej bada fundamenty światopoglądu führera, stara się stwierdzić, czy był on wspólny dla jego otoczenia, analizuje ewolucję postaw weteranów pierwszej wojny po dojściu Hitlera do władzy, a także ich stosunek do jego poczynań w latach późniejszych, aż do śmierci. Weber w przenikliwy sposób przedstawia charakter i psychikę przyszłego przywódcy, jego przeżycia wojenne (których oficjalna, propagandowa wersja okazuje się zresztą czystą mistyfikacją) i obala szereg mitów i pogłosek związanych z tą postacią. Dowiadujemy się na przykład, jak wyglądały stosunki gefrajtra z pozostałymi żołnierzami pułku Lista (bo tak nazywała się jednostka, w której służył) i jaki był wpływ tych relacji na późniejsze wydarzenia.

Autor w bardzo przekonujący i kompetentny sposób motywuje swoją tezę, podpiera się licznymi źródłami do tej pory pomijanymi lub traktowanymi z umiarkowaną uwagą. Nie popełnia też klasycznego błędu badaczy obalających dotychczasowe teorie — monokauzalizmu. Nie stara się na siłę tłumaczyć wszystkiego tak, by pasowało to do jego koncepcji. Cały wywód naukowy sprawia wrażenie spójnego i konsekwentnego, trudno doszukać się jakichś słabych punktów w rozumowaniu Webera.

Warto przy okazji zaznaczyć, że Pierwsza wojna Hitlera jest nadspodziewanie przystępnie napisana, jak na pozycję historyczną. Momentami można ją czytać niemalże jak dobrą powieść detektywistyczną lub sensacyjną, jednak gdy chcemy podrążyć głębiej w poszukiwaniu dodatkowych informacji, mamy cały rozbudowany aparat krytyczny. Przypisy niestety zostały umieszczone na końcu, wraz ze skorowidzem, co nieco utrudnia korzystanie z nich, jednak są niezastąpioną pomocą dla dociekliwych.

Stronie wydawniczej nie mam nic do zarzucenia — świetna twarda oprawa, dobry skład i przekład. Zdarzają się pojedyncze literówki, jednak nie jest to poważny problem. REBIS stanął na wysokości zadania.

Dla kogo jest Pierwsza wojna Hitlera? Z całą pewnością nie dla kogoś, kto pozbawiony jest choć odrobiny zamiłowania do historii. Jakby nie patrzeć, mimo przyjaznego czytelnikowi ujęcia tematu, jest to pozycja naukowa i dla kogoś oczekującego książkowych Sensacji XX wieku może być zwyczajnie za ciężka. Jeżeli natomiast ktoś szuka ciekawego ujęcia rzadko rozpatrywanego zagadnienia, jest to z całą pewnością książka dla niego.

Pierwsza wojna Hitlera
Tytuł oryginału: Hitler’s first war
Autor: Thomas Weber
Przekład: Jan Szkudliński
Rok wydania: 2011
ISBN: 978-83-7510-678-7
Liczba stron: 512
Format: 150x225mm
Wydawnictwo: REBIS

Książkę do recenzji dostarczyło Wydawnictwo Rebis

Lubię to

 Lubi to 0 osób
 Kliknij, by dołączyć

 Lubisz to!